Yazarlar: T. Gökmen BOLAYIR, MBA – Pelinsu BÜYÜKSARAÇ – Bolayır & Doğançelik Avukatlık Bürosu
Birçok girişimci iş fikirlerini veya projelerini gerçekleştirmek için ihtiyaç duydukları finansmanı risk sermayesi fonları, bankalar veya melek yatırımcılar yerine Dünyada hızla gelişmekte bir yöntem olan ve internet üzerinden doğrudan kişilere ulaşarak ihtiyaç duyulan finansmana ulaşma imkanı sağlayan Kitle Fonlaması ile gerçekleştirmektedir. Yeni bir finansman aracı olan Kitle Fonlaması Türkiye’de Sermaye Piyasası Kurulu Kanunu’nda yapılan kanun değişikliği ile ABD ve İngiltere’den sonra bu finansman aracına dair mevzuat düzenlemesi yapan sayılı ülkelerden olmuştur. İlgili kanun değişikliği 5 Aralık 2017 tarihli 30261 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Bazı Vergi Kanunları ile Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Kanunun yürürlüğe girmesi ile birlikte, Sermaye Piyasası Kanununa “Kitle Fonlaması” tanımı eklenerek, Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”) tarafından verilecek izinle ve elektronik ortamda kurulacak olan Kitle Fonlama Platformları, yine SPK denetimi ile faaliyet gösterecek ve bu platformlar aracılığı ile halktan para toplanabilecektir. Ayrıca Kitle Fonlama Platformu aracılığıyla halktan para toplayan kişiler ile fon sağlayan yatırımcılar arasındaki ilişkiye Türk Hukukunun Genel Hükümlerinin uygulanacağı düzenlenmiştir. Söz edilen hükümlere aykırı faaliyetlerin tespiti durumunda aykırılığın belirlenen sürede giderilmesinin talep edilmesi, faaliyetlerin sınırlandırılması veya iptali gibi diğer her türlü tedbirin alınması konusunda SPK yetkilendirilmiş olup, SPK izni olmadan platform aracılığı ile halktan para toplandığının tespit edilirse veya Türkiye’de yerleşik kişilere yönelik olarak internet aracılığıyla yurt dışında kaldıraçlı işlem ve kaldıraçlı işlemlerle aynı hükümlere tabi olduğu belirlenen türev araç işlemleri yaptırıldığına ilişkin bilgi edinilmesi halinde SPK’nın talebi üzerine Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (“BTK”) tarafından ilgili internet sitesine erişimin engellenmesi de söz konusu olacaktır.
Bu platformlar aracılığı ile halktan para toplayanlar ihraççı ve halka açık ortaklık tanımı dışında bırakılarak söz konusu yeni finansman aracının daha hızlı gelişimi ile birlikte tecrübeli, tecrübesiz ayırt etmeden tüm yatırımcıların bir araya gelmesi ve sağlanan esnek ve serbest yaklaşımla yatırımdan uzak duran yatırımcıların da platforma dahil olarak sermayenin tabana yayılması hedeflenmektedir.
Kitle Fonlama Platformları, Sermaye Piyasası Kanunu’nun izahname ya da ihraç belgesi hazırlama yükümlülüğüne dair hükümlerine tabi olmadan faaliyet gösterebilecektir. Söz konusu finansman aracı yalnızca kurulacak olan yeni girişimler için değil halihazırda mevcut bulunan küçük şirketler tarafından da borsaya arz prosedürüne katılmadan yatırımlarını toplama işlemlerine olanak sağlayacaktır. Kitle Fonlaması genellikle proje, ürün veya portföyler için para toplama aracı iken, söz konusu Kanun düzenlemesi ile Kobilere yatırım desteği anlamında da kullanılabilecektir.
Kitle Fonlaması hukukumuzda yer edinmiş olsa da yukarıda bahsedilen kanun değişikliği halen; Kitle Fonlaması Platformunun hangi koşullarla kurulacağını, Kitle Fonlaması üzerinden hisse almaya yetkili kişilerin kimler olabileceğini ve bunlara ilişkin düzenlemeleri, Kitle Fonlamasından yararlanmak isteyen girişimcinin hangi şartlara sahip olması gerektiğini ve yatırımcılarını bilgilendirme yükümlülüğünü ve bu çerçevede yatırımcıların hangi haklara sahip olacağını düzenlememekte olup, bu hususlara ilişkin ikincil düzenlemeler beklenmektedir.
